Herbronnen

Afgelopen weekend heb ik ontdekt dat ongeacht de hoeveelheid bronnen die je als journalist raadpleegt, één ontbrekend puzzelstukje een wereld van verschil kan maken.

Op zich lijkt het schrijven van een nieuwsstuk simpel: informatie van alle betrokken partijen verzamelen en tot één geheel smeden, dat dan predenteert de objectieve weergave van de feiten te zijn.

Maar wat als de betrokken partijen zich hullen in stilzwijgen? Meer nog, wat als ze een duidelijk wantrouwen koesteren tegenover de pers?

Als alles nog goed zou gaan, als er zelfs maar iets goed zou gaan, zouden vooraanstaande figuren uit de gemeenschap dan weigeren te praten? Het leek duidelijk, de enkele onbetwistbare recente berichten die gewag maakten van het einde van de goede tijden en het aanbreken van een neerwaartse spiraal, waren slechts de voorbode van grotere rampen.

Bovendien waren alle optimistische berichten die ik kon terugvinden reeds enkele jaren oud. Er zat niets anders op dan te concluderen dat het slecht ging met mijn onderwerp.

Visueel stelde ik me het begin van mijn verhaal voor als een helderblauwe hemel, waar zich aan de horizon donkere donderwolken samenpakten. In de tweede helft droop het er gewoon van af in grote, dreigende letters: doom, doom, DOOM!

Maar toen! Luttele uren voor de deadline kwam er toch nog een email binnen van een belangrijke informant. Zijn informatie was slechts secuur, maar schetste toch een genuanceerder beeld. Ja, er waren een aantal problemen, maar niet over de hele lijn. Hij gaf zelfs een aantal ronduit positieve voorbeelden.

Mijn artikel werd herwerkt tot een stuk waar nog altijd de objectief negatieve elementen instonden, maar het kondigde geen nakende ondergang meer aan. De blijdere boodschap was prominenter aanwezig. Zeker nu er geen melding meer werd gemaakt van weigerachtige informanten.

Nochtans was er nauwelijks een wezenlijk verschil wat betreft feiten die gegeven werden. Feiten waren trouwens het enige waar het om draaide, het was zeker geen opiniërend stuk.

En toch veroorzaakte een klein beetje verschil in informatie, die toch ook wel kwam van een bron met authoriteit, een landverschuiving wat betreft de toon van het artikel en de indruk die het naliet.

Ik heb me voor het eerst ten gronde gerealiseerd hoeveel macht een journalist heeft over de mening van zijn lezers. Hoe objectief ook geschreven, zijn artikels kunnen volledig bepalen welke perceptie het publiek heeft over een bepaald thema. Hij kan dus maar best elke steen hebben omgedraaid alvorens iets te schrijven.

Hoewel, het kan allemaal afhangen van de mededeelzaamheid van slechts een enkele bron.